Jedna żona, druga żona….

– How many camels?

To pytanie słyszeliśmy w Egipcie niemal wszędzie tam, gdzie pojawialiśmy się z dorastającą dziewczyną, obdarzoną iście słowiańską urodą. Przyjmowaliśmy je raczej z przymrużeniem oka lub po prostu ignorowaliśmy (to drugie pod koniec pobytu w Egipcie, gdy byliśmy już zmęczeni ciągłym zaczepianiem).

Pewnego dnia mieliśmy jednak okazję porozmawiać z Egipcjaninem, który zadał to samo pytanie i akurat wtedy zabrzmiało ono dosyć poważną nutą. Z uśmiechem na ustach odpowiedziałam, że żadnych cameli nie przyjmujemy, ponieważ nas katolików przeraża muzułmańska możliwość poślubienia czterech żon.:-)

Wtedy właśnie dowiedziałam się, że w Egipcie właściwie odchodzi się od dawnego, wytyczonego przez Koran obrazu rodziny. Cztery żony to raczej przejaw bogactwa niż miłości. Klasycznym modelem staje się 1+1, jeden mężczyzna i jedna żona. „Love of my heart”. Miłość i wzajemne posłuszeństwo. Brzmi znajomo prawda?

Nie do końca mnie to jednak przekonało. Czym innym jest zaślubienie jednej kobiety bo tylko jedną wolno, a czym innym jednej z kilku, bo taki mamy kaprys. Jaką bowiem można mieć gwarancję, że nasz Egipcjanin za 5, czy 10 lat nie uzna, że jednak jego „love of heart” nie jest już tą jedyną i nie zacznie szukać kolejnej? Bo  skoro wolno mieć legalnie jeszcze jedną, to czemu nie??

Wszystko sprowadza się do pewnej uczciwości wobec drugiej osoby, to jasne. U nas też przecież ślub nie daje gwarancji miłości po grób. Widzę tu jednak bardzo istotną różnicę. W naszej kulturze mamy pewność, że mąż nie przyprowadzi do domu następnej pani, nie każe nam się zaprzyjaźniać i nie będzie z nią dzielić łoża pod tym samym dachem. U nas powstałe w małżeństwie problemy rozwiązuje rozwód, choć ja osobiście takie rozwiązanie dopuszczam jedynie w skrajnych przypadkach.

Natomiast w Egipcie kobieta tylko teoretycznie może powiedzieć, „sorry kochanie ale druga kobieta nie wchodzi w grę”, bo poligamia jest wpisana w ich życie. Teoretycznie może się buntować, może żalić teściowej ale nie może napiętnować swojego męża znakiem niewierności.  Bo to nie jest niewierność. To oficjalne, zgodne z kulturą, obyczajem i religią, moralne przyzwolenie. Nawet jeśli, w coraz bardziej postępowym pod tym względem Egipcie, model rodziny zmienia się, to przyzwolenie pozostaje wciąż w mocy.

To mój punkt widzenia na problem, w Egipcie bowiem zdania na ten temat są podzielone. Czytałam nawet artykuł pewnej dziennikarki, która wręcz namawiała swojego męża do poślubienia drugiej kobiety, by ta pomogła jej w wypełnianiu małżeńskich obowiązków. Sama, zbyt zajęta pracą, nie była w stanie poświęcać mężowi należnego czasu. 45 letnia Hajam Dorbek uważa, że podobne posunięcia gwarantowałyby kobiecie spełnienie jej podstawowego prawa – prawa do zamążpójścia. I tu, postępowa Hajam pokazuje swoje niezbyt postępowe oblicze. Jeśli bowiem podstawowym prawem kobiety jest prawo do zamążpójścia, to jak się to ma do prawa głosu, prawa do realizowania się w zawodzie, prawa do decydowania o sobie samej. Czy to jest mniej ważne? Jestem w stanie zrozumieć aspekt ekonomiczno – moralny związany z kwestią zamążpójścia kobiet, jeśli bowiem wszystkie samotne panie wyjdą za mąż, nawet jako trzecia czy czwarta żona, będą miały zapewnioną odpowiednią opiekę, natomiast mężom czterech żon, z całą pewnością odechce się romansów:-)))  Czyżby więc  Hajam Dorbek miała w jakimś sensie rację mówiąc, że „poligamia to licencja od Boga na stabilizację społeczeństwa i rozwiązanie jego problemów”? A skoro tak, to czemu młodzi Egipcjanie, przynajmniej u progu dorosłego życia, nie biorą pod uwagę poligamii, skłaniając się raczej ku tradycyjnemu, w naszym pojęciu, modelowi rodziny?